ตามรอยพระบาทพระเยซูเจ้า7

มาสาดา ที่มั่นสุดท้ายของยิวรักชาติ

มาสาดา (Masada) เป็นป้อมค่ายและที่มั่นสุดท้ายของยิวรักชาติ ตั้งอยู่เหนือทะเลตาย ถือเป็นป้อมค่ายที่หรูหราและมั่นคงที่สุดของกษัตริย์เฮโรดมหาราช เข้าถึงได้ยากมากเพราะลักษณะที่ตั้งบนยอดเขาที่สูงชันมีหุบเหวล้อมรอบ มีเพียงทางเดินแคบๆ ตามไหล่เขาทางตะวันออกที่สามารถขึ้นไปได้ ปี 70 ชาวยิวเลือดรักชาติภายใต้การนำของเอเลอาซา เบน ยาฮีร์ ที่ร่วมก่อกบฏต่อต้านโรมันได้หนีมารวมตัวกันที่ป้อมมาสาดาเป็นที่มั่นสุดท้าย

กองทัพโรมันได้สร้างค่ายล้อมป้อมมาสาดา และคิดว่าชาวยิวเลือดรักชาติคงอยู่บนนี้ได้ไม่นาน แต่ต้องใช้เวลาล้อมอยู่ถึงสามปีเนื่องจากป้อมค่ายนี้มีทุกอย่าง กำแพงสองชั้น ที่เก็บอาหาร ที่เก็บน้ำขนาดใหญ่ ห้องอาบน้ำ พระราชวัง ศาลาธรรม และห้องชำระตน เมื่อเข้ายึดป้อมค่ายนี้ได้กองทัพโรมันยิ่งแปลกใจหนักเพราะปราศจากการต่อต้าน เนื่องจากชาวยิวเลือดรักชาติได้ฆ่าตัวตายอย่างอิสรชนมากกว่ายอมจำนนอย่างไร้เกียรติ มีชาวยิวเลือดรักชาติกลุ่มสุดท้ายที่ฆ่าตัวตายที่ป้อมค่ายนี้จำนวน 967 คน

ทะเลตาย

ทะเลตาย (Dead Sea) ตั้งอยู่ในเขตประเทศอิสราแอล รัฐปาเลสไตน์ และจอร์แดน อยู่ระหว่างเทือกเขายูเดียด้านเหนือและที่ราบสูงทรานสจอร์แดนด้านตะวันออก มีความยาว 80 กิโลเมตร กว้าง 18 กิโลเมตร ลึก 400 เมตร แบ่งออกเป็นสองส่วนเหนือ-ใต้ ตอนเหนือใหญ่เป็นสามในสี่ของพื้นที่ทั้งหมด อยู่ต่ำกว่าระดับน้ำทะเล 430 เมตร ถือเป็นจุดต่ำสุดของโลก และเป็นเป้าหมายของนักท่องเที่ยว รวมถึงพวกเราที่ได้เข้าพักที่นี่หนึ่งคืน ได้เล่นน้ำทะเลที่เค็มที่สุดที่ทุกคนสามารถลอยน้ำได้โดยไม่จม

ที่เรียกว่าทะเลตายเพราะความเค็มซึ่งมีความหนาแน่นถึง 26 เปอร์เซ็นต์ ทำให้ไม่มีสิ่งมีชีวิตใดๆ อาศัยอยู่ได้ และเต็มไปด้วยสารต่างๆ อาทิ กำมะถัน แคลเซียมคลอไรด์ แมกนีเซียม โซเดียม และโปรตัสเซียมที่ไหลมากับแม่น้ำจอร์แดนทางตอนเหนือ โดยไม่มีทางไหลออกสู่ทะเลอื่น นอกจากระเหยไปเป็นความร้อนทำให้เกลือในทะเลตายตกค้างอยู่ในบริเวณเดิม น้ำในทะเลตายจึงมีความเค็มมากกว่าน้ำทะเลปกติถึงหกเท่า

ในพระคัมภีร์มีการพูดถึงการทำลายเมืองโสดม “องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงบันดาลให้กำมะถันและไฟตกจากฟ้าเผาเมืองโสโดมและโกโมราห์ พระองค์ทรงทำลายสองเมืองนี้ ลุ่มแม่น้ำทั้งหมดพร้อมกับชาวเมือง และพืชต่าง ๆ ที่นั่น  ส่วนภรรยาของโลทเหลียวหลังกลับไปดูจึงกลายเป็นเสาเกลือ” (ปฐก 19:24-26) รายละเอียดของเรื่องเกิดขึ้นมาจากแผ่นดินไหวร่วมกับแก๊สระเบิด นักธรณีวิทยาคำนวณว่าตอนใต้ของทะเลตายได้จมลงก่อนนี้ไม่กี่พันปี และบริเวณนี้ทั้งหมดยังเกิดแผ่นดินไหวบ่อยๆ

กุมราน

กุมราน (Qumran) ตั้งอยู่ในหุบเขาใกล้ทะเลตาย เป็นจุดที่มีการค้นพบม้วนหนังสือพระคัมภีร์ ซึ่งถือเป็นการค้นพบที่ยิ่งใหญ่ในศตวรรษนี้ เมื่อปี 1947 คนเลี้ยงแพะคนหนึ่งได้ออกตามหาแพะที่หายไปทางทิศตะวันตกใกล้กับชายฝั่งทะเลตาย เขาได้ขว้างก้อนหินเข้าไปเข้าไปในถ้ำที่คิดว่าแพะหลงเข้าไปและได้ยินเสียงบางอย่างแตก วันรุ่งขึ้นได้เข้าไปในถ้ำพร้อมกับญาติ และได้พบไหจำนวน 8 ใบที่มีม้วนหนังสือเก่าแก่โบราณเขียนด้วยภาษาฮีบรู

ต่อมาได้มีการค้นหาทั่วฝั่งตะวันตกของทะเลตาย พบชินส่วนของม้วนหนังสือมากว่า 900 ชิ้น ที่บันทึกบนกระดาษต้นกก แผ่นหนัง และแผ่นทองเหลือง ซุกซ่อนอยู่ตามถ้ำกว่า 30 แห่ง ปัจจุบันม้วนหนังสือเหล่านี้เก็บไว้ที่สักการสถานแห่งหนังสือ (Shrine of the Book) ในบริเวณพิพิธภัณฑ์อิสราแอล ม้วนหนังสือที่สมบูรณ์ที่สุดคือ ม้วนของประกาศกอิสยาห์ มีขนาดกว้าง 1 ฟุต ยาว 24 ฟุต

โบราณสถานกุมราน

การค้นพบที่กุมรานนำไปสู่การค้นพบที่อาศัยของพวกเอสเซนี (Essenes) ซึ่งมีการขุดอย่างละเอียดทั้งหมดระหว่างปี 1956  โบราณสถานนี้มีอาคารหลักยาว 120 ฟุต  กว้าง 90 ฟุต สร้างด้วยหิน ขนาดใหญ่มีเนื้อหยาบ ทิศเหนือมีหอคอยเพื่อป้องกันมีขนาดความสูง 3 ชั้น มีห้องอาหาร โรงครัวที่พบชามเซรามิกจำนวนกว่า 1,000 ใบ มีห้องคัดลอกม้วนหนังสือ ห้องชำระมลทิน มีที่เก็บน้ำฝนที่ไหลจากภูเขา 7 แห่ง และหลุมศพด้านทิศตะวันออกกว่า 1,100 หลุม

ชาวเอสเซนีตามบนัทึกของโยเซฟุส ฟลาวิอุส เป็นสมาชิกนักบวชนิกายหนึ่งซึ่งหนี ความเสื่อมของโลกไปอาศัยอยู่ในแถบทะเลทราบที่ร้อนระอุใกล้ทะเลตาย เพื่อเจริญชีวิตเคร่งครัดในการภาวนา การศึกษาพระคัมภีร์ การรำพึง การถือปฏิบัติความยากจนและช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ผู้เข้าเป็นสมาชิกต้องมอบทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นกรรมสิทธิ์ให้แก่คณะ พวกเอสเซนีได้ตั้งหลักแหล่งที่กุมรานระหว่างปี 150 ก่อนคริสตกาลถึงปี 68 ก่อนถูกทหารโรมันของจักรพรรดิตีตัสสังหาร

เชื่อกันว่านักบุญยอห์น บัปติสต์ ผู้ที่พระเจ้าทรงส่งมาเพื่อเตรียมทางสำหรับพระผู้ไถ่ ได้เข้าร่วมกลุ่มกับพวกเอสเซนีและได้รับเอาพิธีชำระตนไปใช้ในการเตรียมทางสำหรับพระเยซูเจ้า “ยอห์นกล่าวว่า จงกลับใจเถิด อาณาจักรสวรรค์อยู่ใกล้แล้ว... ประชาชนจากกรุงเยรูซาเล็ม จากทั่วแคว้นยูเดีย และจากทั่วเขตแม่น้ำพากันไปพบเขา รับพิธีล้างจากเขาในแม่น้ำจอร์แดน โดยสารภาพบาปของตน” (มธ 3:2-5)

แม่น้ำจอร์แดนที่พระเยซูเจ้าทรงรับพิธีล้าง

แม่น้ำจอร์แดนเป็นแม่น้ำสายเล็กๆ ที่คดเคี้ยวไหลจากยอดเขาเฮอร์โมนลงสู่ทะเลตาย เป็นระยะทาง 251 กิโลเมตร เป็นพรมแดนธรรมชาติที่กั้นระหว่างประเทศจอร์แดนกับอิสราเอล ชื่อจอร์แดนแปลว่า “ผู้ลงมา” ซึ่งตรงกับความจริงเพราะไหลจากภูเขาเฮอร์โมนในระดับความสูงของ 2,814 เมตร ลงสู่ทะเลตายซึ่งอยู่ต่ำกว่าระดับน้ำทะเล 430 เมตร ชื่อประเทศจอร์แดนมาจากชื่อของแม่น้ำสายนี้

แม่น้ำจอร์แดนเป็นแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์ทั้งในพันธสัญญาเดิมและพันธสัญญาใหม่  เป็นที่เชื่อกันว่าพระเยซูเจ้าทรงรับพิธีล้างจากยอห์น บัปติสต์ ทางด้านตะวันออกของเมืองเยริโค การรับพิธีล้างของพระเยซูเจ้าทำให้แม่น้ำสายนี้กลายเป็นแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์ คริสตชนตั้งแต่สมัยแรกได้ลงไปล้างตัวในแม่น้ำนี้ด้วยความเชื่อศรัทธา ผู้จาริกแสวงบุญจำนวนมากในชุดคลุมยาวสีขาวได้ลงไปอาบในแม่น้ำจอร์แดนเพื่อรำลึกถึงศีลล้างบาปของตน

ในอดีตโยชูวาได้นำชาวอิสราเอลข้ามแม่น้ำจอร์แดนเข้าสู่แผ่นดินแห่งพันธสัญญา เชื่อกันว่าประกาศกเอลียาห์ขึ้นสวรรค์บนรถรบเพลิงในบริเวณนี้ รวมถึงนาอามันชาวซีเรียได้รับการรักษาให้หายจากโรคเรื้อนโดยการลงไปอาบในแม่น้ำจอร์แดน (2 พกษ 5:10-14)

เมืองเยริโค

เมืองเยริโคตั้งอยู่ในหุบเขาจอร์แดนใกล้ทะเลตายที่อยู่ต่ำกว่าระดับน้ำทะเล 430 เมตร ห่างจากกรุงเยรูซาเล็ม 32 กิโลเมตร การเดินทางจากเยรูซาเล็มไปเยรีโค จึงเป็นการเดินทางจากระดับความสูง 754 เมตรลงสู่ที่ต่ำร่วม 1,200 เมตร เยรีโคเป็นดังโอเอซีสกลางทะเลทราย อุดมไปด้วยผลไม้ อาทิ ส้ม กล้วย อินทผาลัม เชื่อกันว่าเยริโคเป็นเมืองที่เก่าแก่ที่สุดในโลก เมื่อชาวอิสราเอลได้เข้าแผ่นดินศักดิ์สิทธิ์ เยริโคเป็นเมืองแรกที่พวกเขายึดหลังจากข้ามแม่น้ำจอร์แดน

โยชูวาได้เผาทำลายเมืองเยรีโค ประกาศกเอลีชาได้เปลี่ยนน้ำพุเค็มเป็นน้ำจืดที่สามารถดื่มกินได้ โดยการโยนเกลือลงไป 1 กำมือ พระเยซูเจ้าได้หยุดพักที่เมืองเยริโคหลายครั้ง เนื่องจากเยริโคเป็นทางผ่านสำหรับชาวยิวที่เดินทางจากแคว้นกาลิลีสู่เยรูซาเล็ม ที่เยรีโคนี้เองที่พระองค์ตรัสถึงพระมหาทรมานกับบรรดาอัครสาวก (มธ 20:17-19) ทรงรักษาคนตาบอด (ลก 18:35-42) และทรงพบกับศักเคียส (ลก 19:1-10)

ภูเขาแห่งการทดลอง

ภูเขาแห่งการทดลอง (Mount of Temptation)  หลังจากที่พระเยซูเจ้าทรงรับพิธีล้างที่แม่น้ำจอร์แดน พระองค์ถูกประจญ “พระจิตเจ้าทรงดลให้พระองค์เสด็จเข้าไปในถิ่นธุรกันดาร พระองค์ประทับอยู่ที่นั่นสี่สิบวัน ทรงถูกซาตานผจญ พระองค์ทรงอยู่กับสัตว์ป่า บรรดาทูตสวรรค์ปรนนิบัติรับใช้พระองค์” (มก 1:12-13) ไม่มีหลักฐานแน่ชัดเกี่ยวกับสถานที่ที่พระเยซูเจ้าเสด็จไปจำศีลอดอาหารเป็นเวลา 40 วันและถูกปีศาจทดลอง ตามธรรมประเพณีถือว่าภูเขาสูงด้านด้านหลังเมืองเยริโคเป็นภูเขาแห่งการทดลองของพระเยซูเจ้า

ตามแนวภูเขาด้านตะวันตกมีอารามของฤาษีกรีกออร์ทอดอกซ์ เรียกว่า “อารามสี่สิบวัน” (Monastery of Quarantel) หรืออารามแห่งการทดลอง เชื่อกันว่าพระเยซูเจ้าได้ได้เสด็จไปจำศีลอดอาหารและถูกปีศาจทดลอง บนยอดภูเขาถือเป็นที่ทดลองสุดท้ายที่ปิศาจแสดงอาณาจักรต่างๆ ของโลกแก่พระองค์ (ลก 4:5) ในสมัยไบเซนทีนบรรดาฤาษีได้มาจำศีลอดอาหารในบริเวณถ้ำและหน้าผาของภูเขานี้

เมืองเบธชาน

เมืองเบธชาน (Beit She’an) เป็นเมืองเก่าแก่โบราณย้อนหลังไปถึง 7,000 ปี “หากสวนเอเดนอยู่ในอยู่ในแผ่นดินอิสราเอล เบธชานคือประตูของสวนเอเดน” เป็นคำกล่าวที่รับบีสิเมโอน เบน ลักกิซ (Simeon Ben Lakish) ได้กล่าวเอาไว้ตั้งแต่ศตวรรษที่สาม ในอดีตกษัตริย์ซาอูลและโจนาธานสิ้นพระชนม์ที่นี่และศพถูกนำมาแขวนไว้บนกำแพงเมืองเบธชาน และกษัตริย์ดาวิดทรงร่ำไห้

ในสมัยพระเยซูเจ้า เมืองเบธชานเป็นเมืองของชาวโรมัน ถือเป็นเมืองหลวงของเมืองทศนคร (Decapolis) ที่ตั้งอยู่สองฝั่งแม่น้ำจอร์แดน นี่คือวิธีปฏิบัติของอาณาจักรโรมันอันเกรียงไกรในอดีต หากครอบครองที่ไหนมักสร้างเมืองเพื่อแสดงถึงความยิ่งใหญ่ของตน มีสิ่งอำนวยความสะดวกและความบันเทิงทุกอย่าง สิ่งเหล่านี้เกิดจากแรงงานทาสและความตายของหลายชีวิต แต่ปัจจุบันเหลือเพียงซากปรักหักพัง สะท้อนความจริงว่าอาณาจักรของมนุษย์ แม้ยิ่งใหญ่เกรียงไกรแค่ไหนก็ไม่อาจดำรงอยู่ได้ หากไม่ตั้งอยู่บนความรักและความเป็นพี่น้องเหมือนอาณาจักรของพระเจ้า

คุณพ่อขวัญ ถิ่นวัลย์

khuanthinwan@gmail.com

The Club Hotel & Resorts, Tiberias, ISRAEL

25 เมษายน 2018